Çin’de her yıl ortalama 500.000 yaşlı insanın kayboluyor. Bu da günde ortalama 1.370 kişi demek. Kaybolanların yüzde 72’sinin zihinsel sıhhat sorunları yaşadığı biliniyor. Haliyle bu insanların bulunması, bulunsalar da yaşadıkları yere ya da yakınlarına geri döndürülmeleri polis tarafından büyük bir uğraş gerektiriyor. O yüzden Çin polisi, bu sorunun önüne geçebilmek için yapay zekadan faydalanmayı planlıyor.
Kişisel bilgilerin devlet tarafından izlenmesi ve denetim edilmesi Çin’de hassas bir husus. Bu durumun en bilinen örneği, Çin hükümetinin yabancı toplumsal medya kanallarını ülkede engellemiş olması. Yalnızca kendisinin ortak olduğu şirketlerin toplumsal medya tahlillerini kendi halkına kullandırıyor.
Global medyada, “Çin’de Facebook ve Google yasak. Onun yerine hükümet takviyeli yerli teşebbüs olan WeChat var. Herkes aktüel hayata ayak uydurabilmek için onu kullanıyor. (Zorunlu değil, mecburi(!)) Kullanan herkesin dataları devlet tarafından izleniyor.” temalı haberler popülerlik kazanınca, Çin hükümeti yalnızca özel bölümdeki şirketlerin bilgilerini maksat alıyormuş üzere anlaşılıyor. Halbuki olay sanılandan biraz daha büyük.
Çin devasa bir güvenlik kamerası ağına konut sahipliği yapıyor. Hazıra dağ dayanmaz, devlet takviyeli yüz tanıma sistemleri bu ağdan besleniyor. Bu ve gibisi sebeplerle, devlet ve devlet takviyeli kurumlar yapay zekaya büyük yatırımlar yapıyor. Hatta o denli ki, SenseTime ismindeki Çin merkezli bir teşebbüs firması, 600 milyon dolarlık bir fonlama ile dünya üzerindeki en büyük yatırımı alan yapay zeka teşebbüsü oldu.
Bu firmanın geliştirmekte olduğu Viper ismindeki yapay zeka sistemi, güvenlik kameralarından anlık olarak kaydedilen 100.000 yayını işleyerek, kameralara takılan bireyleri tek tek tanımlamayı amaçlıyor.
Kişisel datalara, o bilgilerin sahibi olan bireylerin müsaadesi olmaksızın üçüncü parti kişi ve kurumlarca erişilebilir olması pek çok insanı rahatsız ediyor desem, palavra olmaz. Çin’de durum bu yüzden hassas.
Yaşlı insanların yapay zeka yardımıyla bulunması olayına geri dönelim. Pek çok insan Çin polisinin bu atağını daha çok, “Hükümet bu bilgileri insani gayeler için topluyor.” imajı yaratmak istemesine bağlıyor.
