Facebook’ta, X’te veya herhangi bir sosyal medya platformunda alakasız ancak yine de on binlerce hatta yüz binlerce beğeni alan içeriklere veya fotoğraflara rastladınız mı? O hâlde ölü internet teorisi ile karşılaşmışsınız demektir.
Bu teoriye göre internet aslında 7-8 yıl önce öldü ancak yok olmadı. İnsanların yerini botlar aldı ve paylaşımlar ve yorumlar, insanlar değil botlar tarafından yapılıyor.
“Nasıl yani?” dediğinizi duyar gibiyiz. Gelin, açıklayalım.
İlk olarak 2021’de ortaya atılan ölü internet teorisi, uç bir internet komplosuydu.
Bu teorinin savunucuları, internette karşınıza çıkan içeriklerin bir insandan ziyade, bazı insanların çıkarlarına hizmet etmek üzere tasarlanmış, kişiye özel çevrimiçi içerikler üreten botlar tarafından hazırlandığını iddia ediyordu.
Görünüşe göre çoğu insan bu ihtimalin gerçek olabileceğini düşünmedi fakat bu kavram, şimdilerde yeni bir anlam kazanmaya başlayarak kendi kendini gerçekleştiren bir kehanet hâline gelmeye başladı.
Örneğin Mayıs 2023’te internette yayılan şişme ceketli Papa Francis Vatikan’ın yapay zekâ görüntüsü gibi, yapay zekâ tarafından yapılan görüntüler yaygınlaşmaya başladı.
Aslında internet dolandırıcıları ve spam göndericiler, çok da yeni sayılmaz.
Sosyal medya, uzun yıllardır tıklama tuzağı makaleler ile dolu. Bu makalelere girdiğinizde ise bol reklamlı, görselli ve videolu, başlıkla hiçbir ilgisi olmayan yazılarla karşılaşırsınız. Bu haberler her yerdedir ve ciddi anlamda işe yararlar.
İşin ilginç tarafı bunun bir tuzak olduğunu fark etseniz bile tıklamaktan kendinizi alıkoyamazsınız. Tıklamanız için başlığın dikkat çekici ve duygularınıza dokunması yeterli olur.
Ancak yapay zekâ işin içine girince bu olay, daha farklı bir boyuta evrildi.
Bundan 6 yıl önce yapılan bir araştırmada yaklaşık 14 milyon tweet analiz edildi ve sosyal medyadaki botların, güvenilir olmayan kaynaklardan gelen makaleleri yaymada önemli ölçüde rol oynadığı görüldü.
Binlerce takipçisi olan hesaplar da yanlış bilgilerden oluşan paylaşımları destekliyordu. Ayrıca gerçek kullanıcıların bot tarafından gönderilen içeriklere inanması ve onlarla etkileşim kurulması sağlanıyordu.
Sonraki araştırmalar da bu bulguyu destekledi. Örneğin 2022’deki tüm internet trafiğinin neredeyse yarısının, botlar tarafından yapıldığı açıklandı. Google Geminin ve Dall-E gibi araçlar yalnızca kullanıcıların AI içeriği oluşturmasını her zamankinden daha kolay hâle getirmekle kalmadı.
Aynı zamanda hızla ilerleyen teknoloji, botların sosyal medyada kendi kendine AI içeriği ürettiği tuhaf bir duruma da yol açtı.
Sonuç olarak aslında botlar, interneti teorinin önerdiği şekilde yönlendiremez.
Aslında etkileyenler yönlendirir ve botlar, onların liderliğini takip eder. İnternette hâlâ ilginç ve komik şeyler var ancak iyi ve kaliteli olanlarını bulmak gün geçtikçe zorlaşıyor.
Aslında ölü internet teorisi, şüpheci olmamız ve sosyal medyada ve diğer web sitelerinde eleştirel bir zihinle gezinmemiz gerektiğini bize bir kez daha hatırlatıyor.
