YouTube, şüphesiz ki internet mecrasının en büyük video platformlarından biri. Günde milyonlarca kişinin ziyaret ettiği bu platform, videolarında zaman zaman dolandırıcı reklamlara yer verebiliyor. Özellikle çocukların ve yaşlıların kolayca kanabileceği sahte reklamlar, doğal olarak büyük bir tehlike taşıyor. Peki YouTube, katı kuralları olmasına rağmen bu tarz reklamlara nasıl izin verebiliyor?
YouTube, son zamanlarda videolarında rahatsız eden dolandırıcı reklamlar sorunuyla karşı karşıya. YouTube’da izlediğiniz videoların başında, arasında veya sonunda karşınıza çıkan reklamların bir kısmı sahte iddialar, yanıltıcı bilgiler ve dolandırıcılık girişimleri içeriyor.
Zaman zaman kurallarını çok kati suretle uygulamaya soyunan mecra, konu dolandırıcılık olunca âdeta sus pus oluyor. Bu sessizliğin arkasındaki sebepler ne? Gelin, birlikte inceleyelim.
İlk önce YouTube reklamlarının işleyiş şeklini anlamakla başlayalım: bu işlem, Google Ads sistemi üzerinden çalışıyor.
YouTube, Google’ın bir parçası olduğu için reklam gelirlerini Google Ads sistemi üzerinden elde ediyor. Google Ads, reklamverenlerin hedef kitlelerine ulaşmak için çeşitli seçenekler sunan bir platform.
Reklamverenler, Google Ads üzerinden arama motoru, web siteleri, uygulamalar ve YouTube gibi hizmetlerinde kendilerini gösterebiliyor.
Google Ads; reklamların performansını ölçmek, bütçelerini yönetmek ve optimize etmek için çeşitli araçlar sunuyor. Ayrıca bu kişiler, reklamlarının hangi tür içeriklerde görünebileceğine de karar verebiliyor.
Tahmin edersiniz ki hepsi manuel olarak kontrol edilmiyor. Pek çoğu Google Ads tarafından otomatik onay alıyor desek yanlış olmaz.
Her ne kadar Google’ın bu reklamlar üzerinde bir politikası olsa da dolandırıcılık yapmak için türlü türlü kurnazlıklara başvuran bu kişiler, otomatik olarak onay almayı bir şekilde başarıyor. Peki ya YouTube tarafı nasıl izin veriyor?
Aslında bu sorunun cevabı biraz şaibeli. Çünkü YouTube, biraz görmezden geliyor desek yeridir. Sonuçta bu mecranın en önemli amaçlarından biri, para kazanmak.
Google’ın bu reklamlar üzerinden 2020 yılında 147 milyar dolar kâr ettiğini düşünürsek, neden dolandırıcılığa göz yumduğunu anlayabiliyoruz. Ancak bu etik bir şey mi? Tabii ki de hayır.
Her reklam her kullanıcının önüne aynı şekilde düşmüyor.
Örneğin siz finansla ilgilenen, Google’da sürekli bu konuyla ilgili aramalar yapan kişisiniz. YouTube’un sizin önünüze çıkaracağı şey, kısa sürede nasıl büyük meblağlar kazanacağınız hakkındaki reklamlardır. Üstelik bu videolar o kadar profesyonelce hazırlanıyor ki pek çok kişiyi inandırmayı başarıyor.
Yani anlayacağınız, YouTube da bu dolandırıcılık işinin bir parçası. Günün sonunda reklamverenler Google, YouTube, X (Twitter) ve Facebook gibi büyük mecralara inanılmaz miktarlarda yatırım yapıyor. 2020 yılındaki gelirlerini de baz alırsak, platformların gelirlerinin azımsanmayacak bir kısmını “sahte reklamcılık” karşılıyor.
Elon Musk, daha önce bu konuya dair bir açıklamada bulunmuştu:
Elon Musk Tarafından(!) Dolandırılabilirsiniz: YouTube, Sahte Elon Musk Videolarıyla Dolmaya Başladı
Bu sorundan nasibini alanlar arasında MrBeast de var.
Siteyi ziyaret eden kişilere 1000 dolar vadeden “MrBeast” reklamı, son zamanlarda büyük bir tepki toplamıştı. İzleyici kitlesinin küçük yaştaki kişilerden oluştuğunu düşünürsek, amacına ulaşma şansı epey bir yüksek.
Bu reklamlar hakkında pek çok kullanıcıdan olumsuz geri dönüş alan YouTube, şu anlık bu iddialara sessiz kalmış gibi gözüküyor.
Peki önümüze bu tarz sahte reklamlar çıkarsa ne yapmalıyız?
- Görseldeki ifadeye tıklayın ve önünüze çıkan pencereden “bu reklamı bildir” seçeneğini seçin.
- Tıkladıktan sonra, reklamın YouTube politikasını nasıl ihlal ettiğini düşündüğünüzü belirtmeniz istenecektir.
- Daha sonra 2-3 dakika süren bir form doldurmanız gerek.
- Uygunsuz bir reklamın bildirilmesi tamamlandığında, YouTube algoritması raporu inceleyecek kullanıcıya geri bildirim gönderecektir. Algoritma, reklamverenle de iletişime geçerek reklamın işaretlendiğini bildirecektir.
Daha önce, YouTube’da Deepfake ile yapılan reklamlar hakkında bir içerik yapmıştık:
YouTube’da Çıkan Reklamlara Dikkat: Deepfake ile Yapılan Reklamlarla İnsanlar Kandırılmaya Çalışılıyor [Video]
Peki sizin bu konu hakkındaki düşünceleriniz neler? Sizce YouTube’un böyle bir politika izlemesi etik mi yoksa değil mi? Yorumlarda düşüncelerinizi belirtmeyi unutmayın.
